not:DEVAMI EN KISA SÜREDE GELECEKTİR
1.ÜNİTE
1. TACİRLERİN VERGİ KANUNLARI YÖNÜNDEN SINIFLANDIRILMASI
Ticaret kanunumuz tacirleri açıkça bir sınıflaşmaya tabi tutmuştur. Ancak ticarethane, fabrika ve ticari şekilde işletilen diğer kurumlar şeklinde bir sınıflandırma yolunu seçmiştir.
Vergi usul kanunu ise tacirleri defter tutma bakımında ikile ayırmıştır:
A- Birinci Sınıf Tacirler: Bilanço esasına göre,
B- İkinci Sınıf Tacirler: İşletme hesabı esasına göre defter tutarlar.
(V.U.K.176)
B. İkinci Sınıf Tacirler
1. İkinci Sınıf Tacir Olabilme Unsurları
- Vergi Usul Kanununun 177. Maddede yazılı olanların, yani l. Sınıf tüccarların dışında olan gerçek usulde vergiye tabi tüccar erbabı,
- Kurumlar vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler;
- Yeni işe başlayan işletme sahipleri;
- Kendi isteğiyle ikinci sınıfı tercih edenler;
- Hizmet işleriyle uğraşanlar veya nakli işleriyle uğraşanlar,yıllık brüt kazançlarının 3.600,00YTL aşmayanlar;
- Yıllık mal alımlarının tutarı 7.200,00. YTL.aşmayanlar; ikinci sınıf tacir gibi hareket edebilirler.
2- İkinci Sınıf Tacirlerin Tutmak Zorunda Olduğu Defterler
İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutarlar;
l- İşletme Hesabı Defteri
2- Günlük perakende satış ve hasılat defteri
a) İşletme Defteri
İkinci sınıf tacirlerin ekonomik faaliyetlerini izledikleri defterdir. İşletme defteri ciltli,sayfaları karşılıklı, sıra numaralıdır. İşletme defterinin karşılıklı iki sayfasının sol tarafı gider kısmını, sağ tarafı ise gelir kısmını teşkil eder. İşletme defterinin her sayfasının ilk satırı bir önceki sayfanın toplamının devredildiği, devreden toplam satırı, son satırı ise sayfa toplamının yazıldığı toplam satırıdır. İşlemler gider ve gelir sayfalarına sıra numarası ile yazılır.
Defterin gider kısmında; satın alınan mallar ile hizmet karşılığında ödenen veya borçlanılan paralar ve işletme ile ilgili diğer bütün giderlerle bunlar için ödenen katma değer vergileri yer alır.
Defterin gelir kısmında; satılan mal bedeli ve yapılan hizmet karşılığı olarak tahsil edilen ve edilmeyen paralar ile işletme faaliyetlerinden elde edilen diğer bütün gelirlerle bunlarla ilgili hesaplanan katma değer vergileri yer alır.
Gayri menkuller ve tesisat gibi amortismana tabi olan kıymetler işletme hesabına intikal ettirilmez. Şu kadar ki 189. maddeye göre amortisman kaydı tutulmak şartıyla bu kıymetler üzerinden her yıl ayrılan amortismanlar gider kaydolunur. Gider ve hasılat kayıtlarının en az aşağıdaki bilgileri ihtiva etmesi şarttır;
a- Sıra Numarası , b- Kayıt Tarihi , c- İşletmenin Türü , d- Meblağ (Tutar)